Dzieci w szkole na matematyce mają zadania zaczynające się od słów „Pomyśl jakąś liczbę”. W przeróżnych historiach (o złotej rybce i nie tylko) pojawia się konstrukcja pomyśleć jakieś życzenie. Przykłady można by mnożyć. Ja natomiast w żadnym słowniku nie znalazłem konstrukcji pomyśleć coś – zawsze wydawało mi się, że można albo wymyślić coś albo pomyśleć O CZYMŚ. Czy mam rację?

Szanowna Redakcjo,
często spotykam się z sytuacją mnożenia przymiotników przed rzeczownikiem i nieoddzielania ich przecinkami. Jak wiadomo, jest to uzasadnione wówczas, gdy przymiotniki nie są równorzędne. Niekiedy trudno jednak jednoznacznie je sklasyfikować, a ocena ich pozycji względem rzeczownika bywa raczej subiektywna. Czy zatem w zdaniu: […] aby sprowadzić tę fasadę do gładkiej pionowej powierzchni, do szklanej matowej płyty […] słusznie nie wstawiono przecinków?
Kłaniam się
Iwona

Czy przy pisaniu równań matematycznych, jeżeli dokonuje przedzielenia i przejścia do następnego wiersza i akurat podział występuje za znakiem minus, to czy na końcu wiersza stawiam minus i na początku nowego też minus, czy stawiam na końcu wiersza minus, a na początku plus zgodnie z zasadą, że plus i minus i tak daje minus??

W słowniku ortograficznym (2006) jest hasło Wizna, a przy nim przymiotnik wizeński. Czy to znaczy, że nazwa ziemia wiska jest już niepoprawna? Z tego, co wiem, tradycyjnych, historycznych nazw nie poprawia się wg dzisiejszych reguł gramatycznych. A może wizeński odnosi się tylko do samego miasta ( „Ulice wizeńskie są wąskie”), a termin historyczny ziemia wiska nadal jest poprawny?
Z góry dziękuję za odpowiedź i serdecznie pozdrawiam –
Bożena Z.

Szanowni Państwo,
chciałem spytać o etymologię słowa czynnik w znaczeniu ’argument mnożenia’. Czy chodzi może o to, że czynić miało znaczenie ‘pomnażać’? Jak to dokładnie było?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Dzień dobry,
chciałbym prosić o wyjaśnienie pewnej matematycznej kwestii, która od dawna nie daje mi spokoju. Chodzi mianowicie o mnożenie i wyrażenie, że coś jest dwa razy większe. Na przykład cyfrą dwa razy większą niż 2 jest 4. Ja się z tym nie zgadzam, przecież 4 jest tylko raz większe. Dwa razy większa byłaby cyfra 6. Czy moje rozumowanie i logika jest błędna?

Szanowni Eksperci,
Słownik gwar polskich pod redakcją Jana Karłowicza wymienia słowo męderały jako synonim jąder. Jaka jest jego etymologia?
Z poważaniem,
Piotr

Nie jestem pewna pisowni takich określeń narodowości, jak r/Rusek, r/Ruskie („Autobusem przyjechali r/Ruskie”), r/Ruscy („r/Ruscy wykupili pietruszkę”). Będę wdzięczna za rozwianie moich wątpliwości.

Słownik języka polskiego: „zawiera wyrazy i wyrażenia pochodzące zarówno ze słownictwa ogólnego, jak i terminy specjalistyczne, które mogą być znane poza kręgiem specjalistów”. Wydawałoby mi się, że słownik języka polskiego powinien zawierać maksymalną liczbę słów, tak by nie było wątpliwości, że dane słowo jest poprawne w tym języku, a tak nie jest.
A co z tymi nieznanymi poza kręgiem specjalistów? Nie są one ujęte w słowniku języka polskiego, więc co z nimi? Są po polsku czy nie? I jakie kryterium tu decyduje?
W słownikach języka polskiego moim zdaniem panuje wielka niekonsekwencja. Weźmy np. motylki: paź żeglarz jest, niepylak apollo jest, ale nie ma niepylaka mnemozyny. Jest osinowiec, ale gatunku pokłonnik, do jakiego należy, nie ma (oparłem się na OSPS). Przykłady można by mnożyć.
I mam dylemat, czytając książkę o motylkach i poznając naprawdę przepiękne z punktu widzenia scrabblisty (tak na marginesie słowo scrabble jest, terminu określajacego osobę grającą w tę grę nie ma w słownikach…?) słówka jak szczakoń, czy terminy nieznane poza kręgiem fachowców są po polsku, czy nie? Dlaczego moim zdaniem czysto polskich słów nie ma w słownikach, albo inaczej – dlaczego są one w tak niekonsekwentny sposób odnotowywane?

Według słowników piszemy samochód marki Mercedes, odrzutowiec typu Learjet, ale: „Wsiadłem do mercedesa”, „Przyleciałem learjetem”. A jaką literą piszemy w zdaniu „Przyleciałem odrzutowcem L/learjet”? Jeśli dużą, to czy dlatego, że po rzeczowniku odrzutowiec domyślnie jest marka lub typ, a nie konkretny egzemplarz? Bardzo proszę o precyzyjną odpowiedź.
Pozdrawiam